ادامه ....

تبلور ارزش های انسانی در فرهنگ عاشورا (2)

احیاى ارزش‏هاى اسلامى و انسانى
یکى از آثار بسیار مهم و اساسى نهضت پرافتخار حسینى علیه‏السلام ، احیاى ارزش‏هاى اسلامى و انسانى است که از نیازهاى اساسى هر جامعه مى‏باشد. ارزش‏ها یکى از عناصر برجسته و تأثیرگذار فرهنگ است و فرهنگ نیز به مثابه هوایى است که بدون آن تنفس اجتماعى ممکن نخواهد بود. در نگاه جامعه‏شناسان، فرهنگ، خشت‏هاى بناى اجتماعى است و ارزش‏ها، ملاط آن؛ زیرا اجزا و عناصر فرهنگ تحت تأثیر مستقیم ارزش‏ها قرار دارند. ارزش‏ها، باور داشت‏هاى ریشه‏دارى‏اند که اعضاى جامعه یا گروه، به هنگام برخورد با پرسش‏ها درباره خوبى‏ها و بدى‏ها و امور مطلوب، آن‏ها را در نظر مى‏گیرند.( پاینده، 1366، 1: 365) از این‏رو، گروه‏هاى اجتماعى بدون آن‏ها دچار اختلال در گفتار و رفتار اجتماعى مى‏گردند. ارزش‏ها چراغ هدایت هنجار (گفتارى ـ رفتارى) هستند و بدون آن‏ها، اساسا جوامع توان شکل‏گیرى و انسجام ندارند. بدیهى است که اگر ارزش‏هاى موجود در جوامع، دینى باشند، موجب استحکام و استمرار زندگى اجتماعى براى اعضاى آن خواهد بود؛ زیرا ارزش‏هاى دینى با ثبات و غیرقابل تغییر و مبتنى بر وحى هستند و در ذات خدا و اراده‏اش تغییر و تبدیل راه ندارد. اما ارزش‏هاى اجتماعى، از ثبات و دوام کافى برخوردار نیستند؛ زیرا متکى بر مقبولیت عامه و پذیرش غالب افراد جامعه مى‏باشند. روشن است که با تغییر امیال و خواسته‏هاى افراد، ارزش بودن خود را از دست خواهند داد و ارزش‏هاى دیگر جایگزین آن‏ها مى‏گردند. از این‏رو، این‏گونه ارزش‏ها، معمولاً بى‏ثبات‏اند.

ادامه مطلب...

نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » م- ح ( سه شنبه 88/10/29 :: ساعت 5:8 عصر )

ادامه تبلور ارزش های انسانی در فرهنگ عاشورایی 1

توکّل‌
امام‌ حسین‌(ع) در آغاز حرکت‌ خویش‌ از مدینه‌ تنها با توکّل‌ بر خدا این‌ راه‌ رابرگزید و در تمام‌ مسیر تنها تکیه‌گاهش‌ خدا بود، حتّی‌ توکّلش‌ بر یاران‌ همراه‌ هم‌ نبود. ازاین‌ رو از آنان‌ خواست‌ که‌ هر کس‌ می‌خواهد برگردد و همین‌ توکل‌ باعث‌ شد هیچ‌پیشامدی‌ نتواند در عزم‌ او خلل‌ وارد کند.
در وصیتی‌ که‌ به‌ برادرش‌ محمدبن‌ حنفیّه‌ در آغاز حرکتش‌ از مدینه‌ داشت‌، ضمن‌بیان‌ انگیزه‌ و هدف‌ خویش‌ از قیام‌ در پایان‌ فرمود: «ما توفیقی‌ اءلاّ بالله علیه‌ توکّلت‌ و اءلیه‌اُنیب‌» و یا درخطبه‌هایی‌ که‌ در روز عاشورا ایراد نمود، جملة‌ «انی‌ توکّلت‌ علی‌ الله ربّی‌ وربّکم‌» را بیان‌ کرد که‌ بیانگر همین‌ روحیه‌ است‌.

ادامه مطلب...

نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » م- ح ( سه شنبه 88/10/29 :: ساعت 5:6 عصر )

ادامه ........

ایجاد آگاهی‌ در میان‌ انسان‌های‌ غافل‌ و بیدار کردن‌ فطرت‌ها
در اثر برخی‌ خطاها، بازی‌های‌ سیاسی‌، هجوم‌ غنایم‌ جنگی‌ و بیدار شدن‌ طمع‌نهفته‌ و به‌ دنبال‌ آن‌ حرکت‌ انحرافی‌ و تبلیغات‌ مسموم‌ امویان‌، مسلمانان‌ از اعتقادها وارزش‌ها فاصله‌ گرفتند و حتی‌ عاطفه‌ و عرق‌ مذهبی‌ آنان‌ رو به‌ کاستی‌ رفت‌، این‌ گونه‌دگرگونی‌ها، جامعه‌ را در غفلتی‌ مرگ‌ بار و توأم‌ با ذلت‌ فرو برد. همت‌ و غیرت‌ مذهبی‌ که‌زمانی‌ مسلمانان‌ را برای‌ ابلاغ‌ پیام‌ دین‌ حق‌ به‌ سرزمین‌های‌ دوردست‌ می‌کشانید، رو به‌ضعف‌ رفت‌. دل‌ها و رفتارها با هم‌ هماهنگی‌ نداشت‌ و ضعف‌ در تصمیم‌گیری‌ در جامعة‌آن‌ روز مشاهده‌ می‌شد. سخن‌ فرزدق‌ خطاب‌ به‌ امام‌ حسین‌(ع): قلوبهم‌ معک‌ و سیوفهم‌علیک‌ در این‌ باره‌ صادق‌ بود. سکوت‌ کشنده‌ و آزار دهنده‌، همراه‌ با تأییدهای‌ منفعت‌طلبانه‌ و سود جویانه‌ برخی‌ خواص‌ تحولات‌ روحی‌ ناگوار در امت‌ اسلامی‌ پدید آورد. امام‌به‌ رغم‌ این‌ تیرگی‌ فطرت‌ پاک‌ انسانی‌ و روح‌ غیرتمندی‌ را برانگیخت‌ و در روح‌ و نهادشان‌تحول‌ ایجاد کرد. برای‌ امام‌ کاملاً مشخص‌ و مسلم‌ بودکه‌ بذرهایی‌ در مزرعه‌ هستی‌انسان‌ هاست‌ که‌ در صورت‌ شکوفایی‌، سعادت‌ واقعی‌ را به‌ دست‌ می‌آورند و خود را از این‌وضع‌ ذلت‌ بار و غفلتی‌ ویران‌ کننده‌ نجات‌ می‌دهند و به‌ سوی‌ مقاصد والا و مقدّس‌ گام‌ برمی‌دارند و از امور پست‌ و فناپذیر فاصله‌ می‌گیرند. در خطبه‌ها و بیانات‌ امام‌، از مدینه‌ تاکربلا به‌ خوبی‌ عظمت‌ روحی‌ امام‌ و علو مقام‌ ایشان‌ و نیز مسئولیت‌ و تکلیفی‌ که‌ برای‌دست‌ یابی‌ به‌ هدف‌ متعالی‌ حفظ‌ ارزش‌ها و رسوخ‌ آن‌ در روح‌ و روان‌ انسان‌ها دارد،مشخص‌ است‌. رفتارشناسی‌ دقیق‌ امام‌ در این‌ سخن‌ نهفته‌ است‌:

ادامه مطلب...

نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » م- ح ( سه شنبه 88/10/29 :: ساعت 5:5 عصر )

تبلور ارزش های انسانی در فرهنگ عاشورا

چکیده:

بى‏تردید هر حرکت و جنبشى که با هدف سازمان نوین و نظام جدید و اصلاحات معنوى و یا هر هدف دیگرى برپا شود، به دنبال خود تأثیر و پیامدهاى مستقیم و غیرمستقیم بر افکار عمومى و اوضاع و شرایط اجتماعى و روحی و روانی و ارزش های انسانی مى‏گذارد. با توجه به پیامده های گوناگون و مثبت عاشوار در این مقاله به بحث و تشریح ارزشهای انسانی حول محورهای: عدالت‏خواهى، ایجاد روحیة‌ حق‌طلبی‌ و احقاق‌ حق‌، ایجاد آگاهی‌ در میان‌ انسان‌های‌ غافل‌ و بیدار کردن‌ فطرت‌ها، ایثار و فداکاری‌، مقاومت‌، پایداری‌ و شکیبائی‌، غیرت‌ و عزّت‌، بدعت‌ ستیزی، پاک‌ باختگی‌ در راه‌ هدف‌، آزادگی‌، ایثار، توکّل‌، جهاد با نفس‌، شجاعت‌، صبر و استقامت‌، عزّت‌ و افتخار، فتوّت‌ و جوانمردی‌، مواسات‌، وفا، احیاى ارزش‏هاى اسلامى و انسانى، احیاى روحیه شهادت‏طلبى، عدالت خواهى و ستم ستیزى، احیای امر به‌ معروف‌ و نهی‌ از منکر پرداخته شده است.

ادامه مطلب...

نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » م- ح ( سه شنبه 88/10/29 :: ساعت 5:4 عصر )

انقلاب ارزشها در انقلاب اسلامى ایران
اولـیـن کـلام امـام - رضوان اللّه تعالى علیه - پس از سقوط نظام ستمشاهى که باحرکت مقتدرانه انقلاب مقدس اسلامى آغاز شد در جهت تثبیت مبانى انقلاب ودگرگون سازى ارزشهاى جامعه تحت ستم شاهنشاهى بود. در نـظام حاکمیتهاى سلطنتى در طول تاریخ در این کشور, ارزش در قدرت و ثـروت وتـجـمل و تشخصات مادى بود. حتى کار به جایى رسید که در بعضى از مـقـاطع زمانى براى علما و دانشمندان و شخصیتهاى فکرى هم اقتدار و ثروت ارزش به حساب مى آمد. امـام (ره ) پـس از پـیـروزى انـقـلاب طى بیانات زیبا و ظریف خود براى درهم کـوبـیـدن ارزشـهـاى طـاغـوتى فرمود: ((من شما طبقه گودنشینان را از آن کـاخ ‌نـشـیـنـان بـالاتـرمـى دانـم , اگـر آنـها لایق این باشند که با شما مقایسه شوند)) (506) . رفاه طلبى در اقشار جامعه در کنار زرق و برقهاى زندگى طبقات مرفه و پول و ثروت در رژیم شاهنشاهى آنچنان عمیق در بینش فکرى مردم چهره ارزش یافته بـود کـه مـشـکل مى شد آن را از فکر مردم بیرون آورد. امام (ره ) براى اینکه این دیدگاه رااصلاح کند, پرده از واقعیت زندگى عناصر مرفه برداشت و فرمود: ((گـمان نکنید که کاخ ‌نشینها بسیار مرفه هستند. آنها دلهایشان لبریز از تزلزل اسـت ,آنـهـا قلبهایشان آرام نیست , تزلزلى که در بین کاخ ‌نشینها هست در بین کـوخ ‌نشینهانیست . آرامشى که این طبقه محروم دارند, آن طبقه اى که به خیال خـودشـان در آن بـالا هـسـتـند ندارند. شما اگر توجه کنید قدرتهاى بزرگ را بـبـیـنید, مى بینید که آنقدراضطرابهایى که در سران قدرتهاى بزرگ هست در شـمـا اشخاصى که براى خدا عمل مى کنید و از خدا مى خواهید اجر در شما این اضطراب نیست . این یک نعمتى است که خدا به شما داده و شاید ماها هم نتوانیم درست بفهمیم نعمتهاى خفى الهى را)) (507) . انـدکـى تـامـل و دقـت در فـرمـایشات امام (ره ) که در سالهاى اول انقلاب در مـوقـعیتهاى گوناگون و مناسبت هاى مختلف اظهار مى فرمودند, ما را متوجه ایـن حـقیقت مى کندکه عملکرد امام (ره ) درست همانند باغبانى مدبر و ماهر از سرزمین دلها و مغزهاارزشهاى طاغوتى را جدا مى کرد و ارزشهاى اسلامى را که در رابطه با خدا و احسان به خلق بود, جایگزین آن مى فرمود: ((شـایـد بـسیارى گمان کنند که رفاه مادى و دارا بودن اموال در بانکها و دارا بـودن زمین یا پارکها و امثال اینها براى انسان سعادت مى آورد.

ادامه مطلب...

نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » م- ح ( سه شنبه 88/10/29 :: ساعت 5:2 عصر )

عاشورا احیاگر ارزشهاى اصیل اسلامى
امـام حـسـین (ع ) بار ارزشى انقلاب خودش را در وصیتى که به برادرش محمد حـنـفـیه فرموده است مشخص مى کند و مى فرماید: ((من بیهوده و گزاف و با قصد افساد وستمگرى بپا نخاستم , بلکه به منظور طلب اصلاح در امت جدم قیام کـردم و اراده دارم امـر بـه مـعروف و نهى از منکر نمایم و سیره جدم و على بن ابیطالب را احیاکنم )).
در بـیـان ایـن سـه اصـل , مـحـور انقلاب عاشورا معرفى شده است : ((
1. امر به مـعـروف :تـثـبـیـت ارزشـهاى مثبت انسانى
2. نهى از منکر و ریشه کن ساختن ضـدارزشها
3.به جریان انداختن سیره نبوى و سیره ولوى (اجراى فرهنگ اصیل محمدى (ص ) وعلوى (ع )).
فرهنگى و ارزشى بودن ماهیت انقلاب عاشورا در این دو بیان امام (ع )کاملا مشخص است .

ادامه مطلب...

نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » م- ح ( سه شنبه 88/10/29 :: ساعت 5:1 عصر )

فرهنگ عاشورا در ارزشها
وجـود مـقـدس سیدالشهدا از ابتداى نهضت در هر گامى که برمى داشت , تنها یک حرکت مقطعى برحسب مقتضاى آن انقلاب اجرا نمى کرد, بلکه سعى داشت هرقدم و حرکتى در این انقلاب بنیانگذار یک اصل ارزشى باشد. اولین مسئله اى که درآغاز قیام سیدالشهدا مطرح شد, نپذیرفتن یک ارزش ارتجاعى و مبارزه با چـیـزى بـودکـه در اسـلام بـه عـنـوان ((ضدارزش )) محسوب مى شد. پیغمبر اکـرم (ص ) از روز اول پـیدایش اسلام با این خوى جاهلى که تفاخر به پدران بود مـبـارزه فـرمـود: در جامعه جاهلى انتساب به یک نسب و جریان فامیلى ارزش مـحـسـوب مـى شـد کـه ایـن مـطلب از یک جریان ضدانسانى و به عبارت دیگر ((تبعیض نژادى )) سرچشمه گرفته بود.

ادامه مطلب...

نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » م- ح ( سه شنبه 88/10/29 :: ساعت 5:0 عصر )

امام حسین (ع ) افشاگر ارتجاع
حـرکت ضدارتجاعى امام حسین (ع ) از یک افشاگرى آغاز شد. امام علیه السلام درنـامـه اى به معاویه پس از شهادت مظلومانه برادرش امام مجتبى (ع ) پرده از روى چهره کریه ارتجاع برداشت و فرمود: ((مـگـر تو قاتل حجربن عدى و رفقاى عابد ثابتقدمش نیستى ؟ قاتل مردانى که ازپـیـدایـش رویـه هـاى بـدعت آمیز ضداسلامى ناراحت و بى آرام بودند, دستور به تبعیت از رویه معروف اسلامى (یعنى سنت ) مى دادند و از رویه زشت و نارواى نـوپـیـدا (مـنـکـر) بـرحـذر مى داشتند.

ادامه مطلب...

نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » م- ح ( سه شنبه 88/10/29 :: ساعت 5:0 عصر )

انقلاب اسلامى پیغمبر(ص ) و ارتجاع
اسـاسـا در هـر نـهـضـت انـقـلابـى باید چشم انتظار رجعت و ظهور مرتجعین وبـازگـشـت طـلـبـانى بود که در کمین نشسته اند. به این دلیل در هر انقلاب حقیقى ,تحولى در نیروى اجتماعى یعنى انسانها روى مى دهد و هرگونه تغییر و دگـرگـونـى بـرتـحول خوى و اخلاق و عادات مردم مبتنى مى شود و نیروى اجتماعى تربیت شده و تحول پذیرفته به عنوان ضامن اجرا و ادامه دهنده نظامات اجـتماعى تلقى مى گردد.
از طرفى تحول اعتقادى و اخلاقى امرى نسبى است , نه کامل و نهایى , آن هم به دوعلت :

ادامه مطلب...

نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » م- ح ( سه شنبه 88/10/29 :: ساعت 4:59 عصر )

انقلاب ارزشها به وسیله پیغمبر(ص )
نـکـتـه قـابل توجه در آثار تربیتى رسول اللّه (ص ) نسبت به پیروانش , ایجاد روح ایـثـاردر آنـهـاسـت . در قـرآن کـریم شاخص ترین افراد امت اسلام تحت عنوان ((ابرار)) باخصوصیت ایثار معرفى مى شوند. ((و یـؤثـرون عـلى انفسهم ولو کان بهم خصاصة )) (492) - دیگران را بر خود مقدم مى دارند در امرى که به خود آنها اختصاص دارد. نـمـونـه بـارز ایـن خـصوصیت را مى توانیم در یکى از رخدادهاى تاریخى صدر اسلام مشاهده کنیم : در جـنگ تبوک در حالى که تعدادى از سربازان مجروح در آستانه شهادت روى زمـیـن افـتـاده بودند, یکى از سربازان که لحظه هاى آخر خود را مى گذراند از سقاى لشگرتقاضاى آب کرد.

ادامه مطلب...

نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » م- ح ( سه شنبه 88/10/29 :: ساعت 4:59 عصر )